Oil Taxes

Benzin istasyonda bedava dağıtılsa bile vergi yüzünden fiyatı 2.93 TL olur Benzin, motorin ve LPG Otogaz'dan alınan vergiler, Maliye'nin gelir kapısı oldu. Resmi verilere göre, akaryakıttan alı- nan vergi geliri sürekli artıyor. Fiyatların serbest bırakıldığı 2005'te Maliye akaryakıt ürünlerinden toplam 23,1 milyar lira vergi (ÖTV, KDV) geliri elde ederken, bu rakam 7 yılda 43,5 milyar liraya yükseldi. FİYATLAR KAĞIT ÜZERİNDE SERBEST Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu-EPDK, mevzuat gereği en yüksek işlem hacimli 8 ana dağıtım şirketinin akaryakıt satış fiyatlarının ortalamasını kamuoyuna açıklıyor. Bayi fiyatları serbest olmasına karşın, ana dağıtım şirketleri, sözleşme kapsamında bayilerine tavan fiyat koyabiliyor veya tavsiye fiyat önerebiliyor. Maliyenin aldığı vergi 1 Litre akryakıt fiyatının yarıdan fazlasına denk geliyor. Son zamlarla benzinin litre fiyatı, yeniden 5 liraya çıktı. Benzer fiyat artışı, motorin ve LPG Otogaz içinde söz konusu. Bu fiyatlarla Türkiye, dünyada en pahalı akaryakıt satan ülkeler arasında ilk sıralarda alıyor. Türkiye'de benzin, motorin ve otogazda paha- lirleniyordu. Enerji Bakanlığı verilerine göre kamu, hlığın en önemli nedenlerinden birisi yüksek vergi. Litresi 4,93 liradan satılan benzinin 2,93 lirası Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) ile Katma Değer Vergisi (KDV) olarak Maliye'ye gidiyor. Verginin sürekli artması, bu çarpık yapıyı devam ettiren en önemli etken. Çünkü, (ÖTV, KDV) alınırken bu rakam Aralık 2013'te 2,93 li- 2005 yılına kadar akaryakıt fiyatları kamu eliyle be- lenmesi, serbest bırakıldı. Kamunun son fiyat belirledi- ği 31 Aralık'ta 1 litre benzinden toplam 1,71 lira vergi raya çıktı. Motorinde ise aynı dönem vergi 1,09 liradan 1,78 liraya çıktı. Akaryakıt şirketleri Türkiye'de benzini bedava verseler bile yüksek vergi nedeniyle sürücüler istasyonlarda 2,93 lira ödeyerek benzini alabilecek. yer akaryakıt fiuaylarını en son 31 Aralık 2004 tarihinde belirledi. 1 Ocak 2005'den itibaren ise fiyatların belir- 1 Litre akaryakıtın fiyat oluşumu* Kalem Benzin Motorin LPG** Rafineri satış fiyatı Dağıtım ve nakliye Toplam vergi Pompa fiyatı 1,60 0,42 2,93 4,95 1,72 0,45 2,27 4,44 1,32 0,48 1,37 3,17 *TL/Litre ** Otogaz Açıklama: Benzin 25, motorin 7 ve LPG otogaz 26 Aralık 2013 fiyatlarıdır. Fiyat serbest kaldı vergi arttı* TARİH Vergi Pompa fiyatı Benzin 31.12.2004 1,71 2,29 26.12.2013 2,93 4,95 Motorin 31.12.2004 1,09 1,78 26.12.2013 2,27 4,44 *TL/Litre KUYUDAN POMPAYA BENZİN FİYAT OLUŞUMU Açıklama: Kamunun belirlediği akaryakıt fiyatları, 1 Ocak 2005'den itibaren serbest birakılmıştır. Türkiye'de Petrol Piyasası Mevzuatı gereği, akaryakıt fiyatları, en yakın uluslararası piyasa (Akdeniz Çanağı) fiyatlarıyla uyumlu olması gerekiyor. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), iç pazarda fiyat oluşumu için Akdeniz Çanağı'nda Yunanistan, italya, Fransa ve İspanya baz alıyor. Akaryakıt fiyat oluşumunda yüksek verginin yanında ham petrol ve döviz kuru da etkili oluyor. Türkiye, yüksek vergide AB'de ilk sıralarda* Ülke Toplam vergi ürün fiyatı italya Türkiye 1,034 1,764 1,008 1,677 Yunanistan 0,980 1,658 İngiltere Almanya 0,934 1,562 94 (DOLARVARİL) 0,899 1,537 (DOLAR/VARİL) Fransa 0,849 1,478 BORU HATTI İLE NAKLİYE HAM PETROL Son aylarda uluslararası piyasalarda ham petrol fiyatları düŞÜŞ seyrinde. İspanya 0,666 1,391 Bazı üretim sahalarından Romanya 0,603 1,256 kuruş ham petrol boru hatları ile rafinerilere taşınıyor. Benzin Euro 95, Euro/Litre KO_BURY RAFİNERİ FİYATI Üretilen ham petrol rafinerilerde işlenenrek ürün (benzin, motorin vb.) halinde ana dağıtım şirketlerine satılıyor. Kaynaklar: Enerji Bakanlığı, Maliye, EPDK, Energy AB 27 İstatistikleri. HEH УТ 2.93 unus 0.42 kurus NAKLİYE Üretilen ham petrol deniz yolu ile (gemi) rafinerilere taşınıyor. VERGİLENDİRME DAĞITIM - NAKLİYE GİDERİ Akaryakıt üretildikten sonra tankerlerle ana dağıtım şirketi depolarına, depolardan da akaryakıt istasyonlarına taşınıyor. Türkiye, dünyada akaryakıt ürünlerinden en yüksek vergi alan (ÖTV+KDV) ülkeler arasında ilk sırada yer alıyor. VERGI DAİRESİ 4.95 kurus POMPA FİYATI Akaryakıt pompa fiyatı, rafineri+nakliye+dağıtım-bayi karı+vergilerin toplamından oluşuyor. FİYATLAR SERBEST BIRAKILDI AKARYAKIT İSTASYONU Kamu otoritesi akaryakıt fiyatlarını son olarak, 31 Aralık 2004 tarihinde belirledi. 1 Ocak 2005 itibariyle de benzin, motorin, LPG (Otogaz) türü akaryakıt ürün fiyatları sebest bırakıldı. Piyasada faaliyet gösteren şirketler, kendi mali- yetlerine ÖTV ve KDV vergilerini ekleyerek akaryakıt satışı yapıyor. Serbestleşme sonrası ham petrol fiyatları, dağıtım payları ile vergilerdeki artış, akaryakıtta beklenen fiyat rekabetinin önünde en büyük engel oldu. AKARYAKIT ÜRÜNLERİNDE VERGİNİN PAYI (YÜZDE) MALİYENİN AKARYAKIT VERGİ GELİRİ SÜREKLİ ARTIYOR* 45.5 BENZİN Bir litre benzin fiyatının yüzde 59,2'si vergiye gidiyor (ÖTV ve KDV). Geri kalan yüzde 32,3'ü rafineri ve yüzde 8,4'ü dağıtım ve nakliyeye ait. MOTORİN Akaryakıt ağırlıklı olarak Türkiye'de motorin olarak tü- ketiliyor. Bir litre motorinde verginin payı yüzde 51.2. LPG (OTOGAZ) LPG Otogaz tüketimi son yıllarda hızla artıyor. Bir litre LPG'de verginin payı yüzde 43,2. 39.2 * Milyar TL 35.6 29.4 28.3 26.4 24.8 23.1 41.6 Rafineri fiyatı 32.3 38.7 Rafineri Rafineri 59.2- fiyatı 51.2- fiyatı 43.2 Vergi Vergi 8.4 10.1 Vergi 15.1 Dağıtım ve Nakliye Dağıtım ve Nakliye Dağıtım ve Nakliye 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012