12 Eylül Infografik

SAAT 03:0O E YLÜ L KE N A N E VR EN ORDU YÖNETİME ELKOYDU 12 Eylül Darbesi veya 1980 İhtilali. Türk Silahlı Kuvvetlerinin 12 Eylül 1980 günü emir-komuta zinciri içinde gerçekleştirdiği askeri müdahale. 27 Mayıs 1960 darbesi ve 12 Mart 1971 muhtirasının ardından Türkiye Cumhuriyeti tarihinde silahlı kuvvetlerin yönetime üçüncü açık müdahalesidir. Bu müdahale ile Süleyman Demirel in Başbakan'ı olduğu hükümet görevden alındı, Türkiye Büyük Millet Meclisi lağvedildi, 1970 sonrasında değiştirilen 1961 Anayasası tamamen rafa kaldırıldı ve Türkiye siyasetinin yeniden tasarlandığı bir askeri dönem başladı. Bu dönem yaklaşık dokuz yıl sürdü. 12 Eylül 1980 ardından partiler lağvedildi, parti liderleri önce askerî üslerde gözetim altında tutuldu, ardından yargılandı. SİYASİ İKTİDARSIZLIK EKONOMİK SEBEPLER 12 Eylül 1980 askeri darbesinin ger- ekçdleri arasında ülkede yaygınlasan siyasi cinayetler, ve 6 Eylül günü Kon- ya'da Necmettin Erbakan önderliğinde yapılan ve darbe liderlerinin seriat amaçlı bir kalkışma girişimi olarak ni- teledigi Kfidis Mitingi gösterildi. Konya mitingi olarak da bilinen bu mitingde topluluk istiklal Mara sırasın- da yerlere oturmusş ve Istiklal Marşını yuhalamıştır. miting sırasında sürekli şcriat çağrısı yapılmış, miting devleti protestoya dönüşmüştür. Türkiye Büyük Miller Medisi, 22 Mart 1980'de ilk turunu yapuğı Cumhur- başkanlığı seçimini, 114 tur oylama yapuğı halde darbe gününe kadar sonuçlandımayarak, halkta demokra- tik yollarla ülkenin düzliğe çıkamaya- cağı inancına yol açtu. 12 Eylül öncesi dönemin son Baş- bakanı Süleyman Demirel'in "70 sente muhtacz" sözü ile özetlenen dis ticaret acğındaki arış ve döviz darboğazı; issi- zik, kırbk ve isyeti anlaşımazlıkları ile Feraber ekonomik scbepleri oluşturur. Aynı zamanda 1980'lere doğni tüm dünyada neoliberal bir ekonomik dönüşüm yaşanmaktaydı. Neoliberal reformlan uygulayabilmek için toplumsal muhalefetin olmanası ve baskr ortamı gerekliydi. Amerika Birleşik Devletleri neoliberal politi- kaları hızlandırabilmek için dünyanın çeşitli ülkelerinde sağ hükümetleri işbaşına geçirmek için askeri darbeleri desteklemekteydi. O dönemde Türkiye'de yüikselen bir toplumsal muhalefet özellikle işçi ve öğrenci hareketleriyle kendini göster- mekteydi. Fabrikalarda grevler artmışu. EYLÜL DARBE GEREKÇELERİ GÜVENLİK SORUNLARI DIŞ SİYASET ETKENLERİ 12 Eylül öncesi ülke de ciddi bir güvenlik sorunu da vatdh. Üniversiteler değişik siyasi görüşler tarafindan art anda basilır ve öğrencilerin üniversiteyi boykor etmeleri için baskı uygulardı. Darbe gününden bir gün önceki gaze- reler Eskişchir de kahvenin tarandığını ve bir kişinin öldüğünü. Ankara da ev basan teröristlerin 2 kişiyi öldürdüğünü, Mersin'de sinema kuyruğunun tarandığını ve 4 kişinin öldüğünü, İstanbul, Gaziantep ve Malatya' da l'er kişinin öldürüldüğiinü yazar NATO güney kanadının en önemli üyelerinden olan Türkiye'nin siyasi ve ekonomik iktidarsızlığı özellikle ABD tarafindan gözleniyordu. 1979 yılında meydana geden Iran İslam Devrimi, ardından aynı yıl içinde Sovyetler Birliği'nin Afganistan'ı isgal etmesi üzerine Türkiye'nin ABD politikalan için istikrarlı hale gelmesi önem kazandı. 650.000 1980'DE TOPLAM GÖZ ALTINA ALINAN KİŞİ SAYISI HER 100 KİŞİDEN BİRİ GÖZ ALTINA ALINDI 1,683.000 9 yılai. Türkiye'deki askeri dönem sürdü. KİŞİ FİŞLENDİ TÜRKİYE CUMHURİYETİ 1980 NUFUSU 44.439.000 210.000 DAVADA 230.000 KİŞİ YARGILANDI 98.404 kişi örgüt üyesi olmak suçundan yargılandı Asmayalım da besleyelim mi? 7.000 517 Darbeden sonra ilk idam edilenler 9 Ekim 1980 tarihinde ülkücü Mustafa Pehlivanoğlu ve sol görüşlü Necdet Adalı olmuştur. Daha sonra 19 Mart 1980 tarihinde idama mahkům edilen Erdal Eren'in idam kararı Yargıtay tarafın- dan iki kere iptal edilmiş olmasına karşın, Milli Güvenlik Konseyi tarafindan onaylanan kararka, 13 Aralık 1980'de Ankara Merkez Cezaevi'nde infaz edildi. Erdal Eren'in idamına ilişkin Kenan Evren 3 Ekim 1984'de yapuğı Muş gezisi sırasındaki konuşmada şunlan söylemiştir. KİŞİ İÇİN İDAM CEZASI İSTENDİ Şimdi ben, bunu yakaladıktan sonra mahkemeye vereceğim ve ondan sonra da idam etmeyeceğim, ömür boyu ona bakacağım. Bu vatan için kanmı akıtan bu Mehmetçiklere silah çeken o haini ben senelerce besleyeceğim. Buna siz raz olur musunuz? KİŞİYE İDAM CEZASI VERİLDİ 50 Kenan Evren KİŞİ ASILDI 4003000 31 4000 300 13 GAZETECİLERE 315 YIL 6 AY HAPİS CEZASI VERİLDİ GAZETECİ İÇİN GAZATECİ SİLAHLA ÖLDÜRÜL DÜ GAZÁTECI CEZAEVİNE GİRDİ GAZETELER 300 YIL HAPİS İSTEND i GÜN YAYIN YAPAMADI GAZATECİ SALDIRIYA UĞRADI 39 316 GAZETECİ, YAZAR, ÇEVİRMEN VE SANATÇILARA VERİLEN MAHKUMİYET TON BÜYÜK GAZETE İÇİN 303 DAVA KARARLARININ TOPLAM AÇILDI GAZETE VE DERGİ İMHA EDİLDİ YIL, 4 AY, 20 GÜNE ULAŞTI Vour boys bave done it senin çacuklar işi bitirdi. Amerika Birleşik Devletleri yönetiminin darbeden haberdar olduğu ve darbe gecesi Başkan Jimmy Carter'a "bizim çocuklar işi bitirdi" anlamımda bir mesajın, bir toplantının ortasinda iletildiği- nin anlaşılması, 12 Eylül'de ABD'nin rolü konusumi da tartışmalara açtı, ilk kez Mehmet Ali Birand'ın 12 Eyliül 04.00 (1984) adlh kitabında ortaya atılan, 12 Eylül Darbesi sırasında dönemin ABD Ulusal Güvenlik Konseyi Türkiye Masası Sorumlusu Paul Henze'in askeri müdahaleyi haber alırken haberi ulaştıran diplomatın your boys have done it -- senin çocuklar işi bitirdi - anlamındaki konuşması, 12 Eylül Darbesi içinde ABD'nin rolü konusunda tartışmalara neden olmuştur. [38] Paul Henze 2003 yılında Zaman Gazetesi'ne verdiği demeçte sö- zlerinin Mehmet Ali Birand'ın uydurması olduğunu belirtmiş, ancak kısa bir süre sonra Birand 2007'de Henze ile yaptığı görüşmenin sesli ve görüntülü kayıtlarını yayınlayarak Henze'i yalanlamıştır 30.000 KİŞİ SAKINCALI OLDUĞU İÇİN İŞTEN ATILDI ÜÇ BİN 854 ÖĞRETMEN 120 ÖĞRETİM ÜYESİ KIRK YEDİ HAKİMİN İŞİNE SON VERİLDİ 30.000 388.000 14.000 KİŞİ SİYASİ MÜLTECİ OLARAK YURT DIŞINA GİTTİ KİŞİ YURTTAŞLIKTAN ÇIKARILDI KİŞİYE PASAPORT VERİLMEDİ 937 FİLM SAKINCALI BULUNDUĞU İÇİN YASAKLANDI SUIKASTLER 11 Tem m uz 1978' de Bedretțin Cömert Ankara'da, 1 Şubat Abdi ipe kçi istanbul Teşvik iye'de, 1O Eylül'de Türkiye işçi Partisi Adana e ski il baş kanı ceyhun can y azihanes inde, Çukurova Üniver- sitesi Rektör Vekili Fikret Ünsal evinin önünde, 19 Eylül'de Malat y a Ülkü oca kları eski başkanı Mürsel Karataş istanbul Sultanahm et'te, 28 Eylül'de Adan a Em niyet Müdürü Cevat Yurdakul , 19 Kasım'da eski Adalet Partis i istanbul milletv ekili İlhan Egemen Darendelioğ- lu istanb ul Beyazıt'ta, 20 Kasım'da istanbuI Ünivers itesi Huk uk Fakültes i Dekan fesörler Sitesi'nde, 3 Aralık 1979da, Feda i Dergisi sahibi yazar Kemal Fedai Coşkuner izm ir Agora semtinde, 7 Aralık'ta ist anbul Üniversitesi Tütengil istanbul Levent'te, 11 Nisan 1980'de TRT İstan bul Radyosu prodüktörlerinden Ümit Kaftancioğlų, 27 M ayıs 1980'de Milliyetçi Hareket Partisi G enel Baş kan Yardımcıst G ün Sazak Ankara' da, 24 Haziran 1979'da YardımcISI Ümit. Doğan'ç ay istanbul EtilerPro- İktisat Fakültes i öğretim ü yelerinden Cavit orhan 1980de Milliyetçi Hareke't Partisi Gaziosm anpaşa ilçe Başkanı Ali Riza Altınok e vinde eşi ve kızıyla birlikte, 15 Tem muz 1980'de Cumhuriy et Halk P artisi istanbul milletvekili Abdurrahman Köksaloğlu șişli'deki işyerinde, 19 Temmuz 19 80'de Eski Başbak an Nihat Erim istanbul'da Dr agos Deniz Kulüb ü'nden çikarken, 22 Tem muz 1980'de DİSK ve M aden-iş S an dikası genel Başkanı Kem al Türkler İstanbul Merter semtind e saldırı eöldürü rm üștür. s'ilahlı sonucu 171-299 KİŞİ CEZAEVLERİNDE HAYATINI KAYBETTİ KİŞİ İŞKENCEDEN ÖLDÜ 444 16T-95 KİŞİ KUŞKULU BİR ŞEKİLDE ÖLDÜ 14TH KİŞİ AÇLIK GREVİNDE ÖLDÜ KİŞİ KAÇARKEN KİŞİ ÇATIŞMADA ÖLDÜ VURULDU 73R 43 KİŞİYE DOĞAL ÖLÜM KİŞİNİN İNTİHAR ETTİĞİ BİLDİRİLDİ.. RAPORU VERİLDİ digitalfabrika BU INFOGRAFIKTE YER ALAN BİLGİLER WIKIPEDIA'DAN FAYDALANARAK HAZIRLANMIŞTIR. http://trwikipedia.org/wiki/12_Eylül_Darbesi INFOGRAFİĞİ KAYNAK GÖSTEREREK KULLANABİLİRSİNİZ DIGITALFABRIKA.COM @DIGITALFABRIKA +0212 322 71 79 C+